Elektrikli araç (EV) teknolojileri tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de hızla yaygınlaşıyor. Çevreci, ekonomik ve sürdürülebilir ulaşımın temelini oluşturan bu araçların en büyük ihtiyacı ise yaygın ve güçlü şarj altyapılarıdır. Bu noktada hem bireysel hem de kurumsal yatırımcılar için elektrikli araç şarj istasyonu kurulumu, ciddi bir iş fırsatına dönüşmektedir. Peki bir şarj istasyonu kurmak için nelere dikkat etmek gerekir? Süreç nasıl işler? Teknik ve yasal gereklilikler nelerdir?
Elektrikli araç şarj istasyonları temelde iki ana gruba ayrılır:
AC (Alternatif Akım) Şarj Üniteleri: Genellikle konut, işyeri ve otoparklar gibi düşük güçlü, yavaş şarj çözümüdür. Şarj süresi 4-10 saat arasında değişebilir.
DC (Doğru Akım) Hızlı Şarj İstasyonları: Otobanlar, akaryakıt istasyonları, AVM’ler gibi noktalarda kullanılır. 20-45 dakika gibi kısa sürelerde aracın %80’i şarj edilebilir.
İşletmeci, istasyon türünü belirlerken hedef kullanıcı kitlesini ve lokasyon özelliklerini göz önünde bulundurmalıdır.
Elektrikli araç şarj istasyonu kurulumunda aşağıdaki adımlar takip edilmelidir:
İstasyonun kurulacağı alan, araç geçiş yoğunluğu, ulaşım kolaylığı, altyapı durumu gibi kriterlerle analiz edilmelidir. Özellikle otopark alanı ve elektrik altyapısının uygunluğu kritik öneme sahiptir.
2022 yılı itibarıyla Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından şarj ağı işletmeciliği lisansı alınması zorunlu hale gelmiştir. Bu lisansla birlikte işletmeci, Türkiye genelinde şarj istasyonları açma ve ücretli hizmet sunma hakkına sahip olur.
Şarj istasyonu için yeterli güçte enerji hattı gereklidir. Özellikle DC hızlı şarj istasyonları için trafo tesisi veya kapasite artışı gerekebilir. Bu noktada elektrik dağıtım şirketleri ile koordinasyon sağlanmalıdır.
Kullanılacak ünite, araç uyumluluğu, kablo tipi (Type 2, CCS, CHAdeMO), soket sayısı ve yazılım destekleri gibi faktörlere göre seçilmelidir. Ayrıca uzaktan kontrol edilebilir, QR kod/temassız ödeme sistemli modern cihazlar tercih edilmelidir.
Yetkili mühendisler tarafından saha montajı yapılır. Kurulum sonrasında test işlemleri gerçekleştirilerek sistem devreye alınır. Ayrıca yazılım entegrasyonu ile ücretlendirme, kullanıcı takibi ve uzaktan yönetim sistemleri kurulur.
Elektrikli araç şarj istasyonu kurulum maliyeti birçok faktöre bağlıdır:
AC üniteler için: 50.000 – 150.000 TL
DC hızlı şarj istasyonları için: 400.000 – 1.000.000 TL
Lisans, trafo, altyapı, yazılım ve montaj gibi ek giderler de göz önünde bulundurulmalıdır. Ancak doğru lokasyonda kurulan bir istasyon, 1-3 yıl arasında yatırımın geri dönüşünü sağlayabilir. İşletmeci, hem doğrudan şarj geliri hem de ortak marka anlaşmalarıyla ek kazanç sağlayabilir.
Kurumsal firmalar, AVM’ler, oteller, benzin istasyonları veya otopark işletmeleri şarj istasyonu kurarak müşteri memnuniyetini artırır.
Bireysel kullanıcılar ise kendi konutlarında AC şarj ünitesi kurarak konforlu bir şekilde araçlarını gece boyunca şarj edebilir.
Türkiye’de elektrikli araç şarj istasyonu yatırımlarını desteklemek amacıyla çeşitli teşvikler uygulanmaktadır. KOSGEB, TÜBİTAK ve kalkınma ajansları tarafından bölgesel hibe programları duyurulmaktadır. Ayrıca bazı belediyeler ve OSB yönetimleri altyapı desteği sunmaktadır.
Elektrikli araç şarj istasyonu kurmak, hem çevreye katkı sağlayan hem de kârlı bir yatırıma dönüşen modern bir girişimdir. Altyapı uygunluğu, doğru teknoloji seçimi, yasal izinler ve kaliteli hizmet sunumu ile birlikte, bu alanda rekabet avantajı yakalamak mümkündür. Sürdürülebilir ulaşımın anahtarı olan bu sistemler, her geçen gün daha da önem kazanmaktadır.